Գաթըրճյան Հովսեփ

Գաթըրճյան Հովսեփ
Гатрчян Овсеп
Այլ անուններ:	Գաթըրճյան Ավետիք
Անգլերեն:	Gatrchyan Hovsep
Հայերեն:	Գաթըրճյան Հովսեփ
Ծննդյան տարեթիվը:	19.02.1820
Ծննդավայրը:	Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը:	9.01.1882
Մահվան վայրը:	Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Համառոտ տվյալներ: Պատմաբան, աստվածաբան, թարգմանիչ, լեզվաբան:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1820թ. փետրվարի 19-ին Թուրքիայի Կոստնանդնուպոլիս քաղաքում:

Մահացել է 1882թ. ճունվարի 9-ին Թուրքիայի Կոստնանդնուպոլիս քաղաքում:

Կրթություն

• 1828-1833թթ. ուսանել է Կոստանդնուպոլսի Մխիթարյան վարժարանում:
• 1833-1838թթ. ուսանել է Վիեննայի Մխիթարյան դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1861թ.-ից՝ Կոստանդնուպոլսի Մխիթարյան վարժարանի վերատեսուչ:

Ձեռքբերումներ

• 1838թ.՝ Մխիթարյան միաբանության անդամ:
• 1841թ.՝ քահանա:

Այլ

• Ա. Գ. Գարագաշյանի և Ղ. Հովնանյանի հետ Հովսեփ Գաթըրճյանի կատարած Բոսուետի «Խօսք վասն տիեզերական պատմութեան» (1841) թարգմանության մեջ կյանքի է կոչել դասական հայերենը՝ մաքրված օտարաբանություններից, ոչ հարազատ ձևերից ու բառերից:
• Թարգմանել է Քսենոփոմի, Կիկերոնի և այլ անտիկ հեղինակների երկերից:
• Ըստ Հովսեփ Գաթըրճյանի՝ հայերենը ապրել է զարգացման երկու ժամանակաշրջան՝ նախաքրիստոնեական («Պատմութիւն մատենագրութեան հայոց», 1851) և հետքրիստեական, որոնք իրենց հերթին ունեցել են մի քանի փուլեր:
• Հովսեփ Գաթըրճյանը հայերենը համարել է հնդեվրոպական նախալեզվի հնդիրանական լեզվախմբի իրան, մի ճյուղ:

Մատենագիտություն

• Գաթըրճեան Յ., Հանգանակ հաւատոյ որով վարի Հայաստանեայց եկեղեցի, Վիեննա, 1891:
• Գաթըրճեան Յ., Պատմութիւն մատենագրութեան հայոց, 1851:
• Գաթըրճեան Յ., Տիեզերական Պտմութիւն, հ. 1-2, 1849-1852:
• Գաթըրճեան Յ., Հիմանական տարբերութիւն կաթուղիկէ և Էջմիածնական դաւանութեանց, 1864:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Ակինեան Ն., Դասական հայերէնն և վիեննական մխիթարեան դպրոցը, Վիեննա, 1932: