Անանիա Ա Մոկացի

Անանիա Ա Մոկացի
Անգլերեն:	Anania Mokaci
Հայերեն:	Անանիա Ա Մոկացի
Ծննդավայրը:	Փաս,Մոկք նահանգ
Մահվան տարեթիվը:	968
Համառոտ տվյալներ: Հոգևոր գործիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է մոտ 900թ. Մոկք նահանգում` Փասում:

Մահացել է 968թ.:

Կրթություն

• Կրթություն է ստացել Աղթամարի և Վարագա վանքերում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 946թ.` Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
• 948թ.` կաթողիկոսական աթոռն Աղթամարից տեղափոխել է Արգինա:
• 961թ.` Անիում օծել է Աշոտ Գ Ողորմած թագավորին:
• Նրա օրոք կառուցվել են Հոռոմոսի (Անիի մոտ), Սանահինի, Նարեկա և այլ վանքեր:
• Նրա օրոք նորոգվել են բազմաթիվ եկեղեցիներ:

Այլ

• Անանիա Ա Մոկացու գահակալման սկզբնաշրջանում խիստ սրվել են Սյունյաց և Աղվանից եկեղեցիների հետ Հայոց կաթողիկոսի հարաբերությունները:
• Նա կարողացել է խափանել Աղվանից կաթողիկոսության և Սյունիքի եպիսկոպոսության՝ Մայր աթոռից անջատվելու փորձը:
• Անանիա Ա Մոկացու օրոք Հայաստանում լայնածավալ դավանաբանական շարժում է ծավալվել Բյուզանդական կայսրության, քաղկեդոնական եկեղեցու դեմ:
• 954թ.` Վասպուրականի Անձևացիք գավառի Խոսրով եպիսկոպոսին բանադրանքի է ենթարկել և դատապարտել հատուկ թղթով աղանդամետ քայլերի մեղադրանքով:
• Անանիա Ա Մոկացու եկեղեցանպաստ, ազգաշահ գործունեությունը նպաստել է Հայ եկեղեցու հինավուրց ավանդների հարատևմանը, նրա դիրքերի ամրապնդմանը, երկրի ներքաղաքական կացության կայունացմանը:
• Նրա հեղինակած թղթերից մեզ է հասել 4 «Թուղթ» (Արարատ, 1896-1897), որոնք կարևոր տեղեկություններ են հաղորդում Բագրատունիների, Արծրունիների, Հայոց արնևելից կողմանց, Սյունիքի վերաբերյալ:
• Անանիա Ա Մոկացին հաջորդել է Եղիշե Ա Ռշտունուն:
• Կաթողիկոսական գահին Անանիա Ա Մոկացուն հաջորդել է Վահան Ա Սյունեցին:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Տեր-Մկրտչյան Գ., Հայագիտական ուսումնասիրություններ, առաջաբանը և ծանոթագրություն.՝ Պ. Հակոբյանի, հ. 2, էջմիածին, 1998: