Հովնանյան Ղևոնդ

Հովնանյան Ղևոնդ
Овнанян Гевонд
Անգլերեն:	Hovnanyan Ghevond
Հայերեն:	Հովնանյան Ղևոնդ
Ծննդյան տարեթիվը:	28.10.1817
Ծննդավայրը:	Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը:	26.01.1897
Մահվան վայրը:	Վիեննա, Ավստրիա
Համառոտ տվյալներ: Բանասեր, լեզվաբան, թարգմանիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1817թ. հոկտեմբերի 28-ին Թուրքիայի մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում:

Մահացել է 1897թ. հունվարի 26-ին Ավստրիայի մայրաքաղաք Վիեննայում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1887-1890թթ.՝ «Հանդես ամսօրյա»-ի խմբագրապետ:

Ձեռքբերումներ

• 1838թ.՝ Վիեննայի Մխիթարյան միաբանության անդամ:

Այլ

• Տիրապետել է հունարենին, լատիներենին, գերմաներենին, ֆրանսերենին, արաբերենին և այլն:
• Ա. Գարագաշյանի և Հ. Գաթըրճյանի հետ թարգմանել է Ժ. Բ. Բոսյուեի «Խօսք վասն տիեզերական պատմութեան» (1841) աշխատությունը:
• «Հետազօտութիւն նախնեաց ռամկօրէնի վրայ» գրքում հավաքել է հայ հին գրականության մեջ հանդիպող ժողովրդախոսակցական գրաբար հատվածները և ավելի ուշ շրջանի հայ հեղինակների (Ներսես Շնորհալի, Մխիթար Գոշ, Մխիթար Հերացի, Սմբատ Գունդստաբլ) երկերից նմուշներ:
• Ուսումնասիրել դրանք, և ըստ այդմ, առաջին թարգմանիչներից մինչև միջնադարի ստեղծագործողները, հայերենը բաժանել երկու շրջանի, առաջինն անվանելով «ռամկախառն գրաբար», երկրորդը՝ «գրաբարախառն ռամկօրէն»։ Գրքի նախաբանում («Նախաշաւիղ») Հովնանյանը հիմնավոր փաստերով հաստատում է հայկական բարբառների գոյությունը V դարում և դրանից առաջ, ապա եզրակացնում, որ գրաբարը մշակվել է առօրյա խոսակցական լեզվի հիմքի վրա։
• Ապացուցել է հայկական բարբառների գոյությունը 5-րդ դարի և դրանից առաջ:

Մատենագիտություն

• Հովնանյան Ղ., Քերականութիւն գաղղիերէն լեզուի, աշխատություն, հատոր 1-3, 1843-1844:
• Հովնանյան Ղ., Դաստիրակ մանկանց, աշխատություն, 1851:
• Հովնանյան Ղ., Պատմութիւն քաղաքականութեան եւրոպական տէրութեանց ընդհանրապէս, աշխատություն, հատոր 1-4, 1856-1860:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ: