Աբաս Բագրատունի
| Աբաս Բագրատունի | |
| Абас Багратуни | |
| |
| Անգլերեն: | Abas Bagratouni |
| Հայերեն: | Աբաս Բագրատունի |
| Մահվան տարեթիվը: | 1029 |
| Համառոտ տվյալներ: Կարսի թագավոր: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծննդյան թիվը և վայրը անհայտ է:
Աշխատանքային գործունեություն
- 984թ.-ից՝ Կարսի (Վանանդի) թագավոր:
Այլ
- Հայոց թագավոր Աբաս Բագրատունու թոռն է:
- Հաջորդել է հորը՝ Մուշեղ Ա-ին՝ ժառանգելով քայքայված և անկազմակերպ Կարսի թագավորությունը:
- Բարեկարգել է Կարսի թագավորության տնտեսական վիճակը, ստեղծել մշտական բանակ, ռազմաքաղաքական սերտ հարաբերություններ հաստատել Բագրատունյաց գահակալող ճյուղերի հետ:
- Մասնակցել է Ատրպատականի ամիրայության դեմ համատեղ պայքարին և 998թ. Ծումբի ճակատամարտին:
- Ստեփանոս Տարոնեցին Աբասին բնութագրել է իբրև «փառահեղ մարդ՝ լի հանճարով և իմաստությամբ»:
- Աբաս թագավորի օրոք քաղաքում ծաղկում են արհեստները, առևտուրը։ Կարսը առևտրային սերտ կապեր ուներ հեռավոր երկրների հետ անգամ։ Քաղաքը բարեկարգվում է, շենանում։ Կարսի բնակչությունը Բագրատունյաց և Զաքարյանների տիրապետության շրջանում անցնում էր 50 000-ից, որն այն ժամանակվա քաղաքային բնակչության համար մեծ թիվ էր։
- Ըստ պատմիչների՝ Աբասը իր երկրում վերացնում է ավազակությունը, որն այնպիսի չափերի էր հասել, որ մարդիկ իրենք իրենց ունեցվածքի տերը չէին։ Ամենայն խստությամբ պատժում, ոչնչացնում է հանցագործներին և ապահովում երկրի խաղաղ ու հանգիստ կյանքը։ Աբասը հատուկ ուշադրություն է նվիրում զինված ուժերին և կարմիր գույնի հատուկ զինվորական համազգեստ է մտցնում։ Իր աշխարհազորով Աբաս թագավորը մասնակցում է հայոց և վրաց համատեղ ռազմական արշավանքներին՝ ընդդեմ Հարավային Հայաստանի արաբ ամիրաների (994)։ Կարսի փոքրիկ թագավորության վիճակն անկայունացավ Բյուզանդիայի ու վրաց Բագրատունիների միջև տեղի ունեցող արյունահեղ պատերազմների ժամանակ, որոնց պատճառը մահացած Դավիթ Կյուրաղապատի ժառանգության շուրջ ծագած վեճն էր։ Այդ ընթացքում Կարսի թագավորության տարածքը, որ կռվող կողմերի համար ռազմաբեմ էր դարձել, խիստ ավերածությունների է ենթարկվում։
- Աբասին հաջորդել է որդին՝ Գագիկը (1029-1065)։
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ստեիանոս Տարոնեցի (Ասողիկ), Պատմութիւն տիեզերական, ՍՊԲ, 1885:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Աբաս Բագրատունի: