Այվազովսկի Հովհաննես

Այվազովսկի Հովհաննես Կոստանդինի
Аивазовский Оганнес Костантинович
Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա
Այլ անուններ:	Այվազովսկի Իվան Գևորգի
Անգլերեն:	Ayvazovski Hovhannes
Հայերեն:	Այվազովսկի Հովհաննես Կոստանդինի
Ծննդյան տարեթիվը:	17(29).07.1817
Ծննդավայրը:	Թեոդոսիա, Ղրիմ
Մահվան տարեթիվը:	05(19).05. 1900
Մահվան վայրը:	Թեոդոսիա, Ղրիմ
Համառոտ տվյալներ: Ծովանկարիչ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1817թ. Հունիսի 17(29)-ին Թեոդոսիա քաղաքում, Ղրիմում, աղքատ հայ ընտանիքում։ Գաբրիել Կոստանդինի Այվազովսկու եղբայրն է: Թեոդոսիայի հայկական եկեղեցու մատյանում գրանցված է՝ «Գևորգ Այվազյանի որդի Հովհաննես»: Մահացել է 1900թ. մայիսի 5(19)-ին Թեոդոսիա քաղաքում,թաղված է տեղի Սուրբ Սարգիս հայկական եկեղեցու բակում :Նրա շիրմաքարին մակագրված է՝ «Մահկանացու ծնեալ անմահ զիւրն յիշատակ եթող»՝ քաղված Խորենացու «Հայոց պատմությունից»:

Կրթություն

• Սովորել է Թեոդոսիայի հայկական ծխական դպրոցում:
• 1830-1833թթ. սովորել է Սիմֆերոպոլի ռուսական գիմնազիայում:
• 1833-1837թթ. սովորել է Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1844թ. Ռուսաստանում նշանակվել է ծովային գլխավոր շտաբի գեղանկարիչ:
• 1869թ. Թիֆլիսում բացել է հայ իրականության մեջ առաջին գեղանկարչական ցուցահանդեսը:
• 1880թ.՝ Ղրիմում բացել է պատկերասրահ:
• 1865թ. Ղրիմում բացել է գեղարվեստի դպրոց:

Ձեռքբերումներ

• 1844թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
• 1847թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի Պրոֆեսոր:
• 1857թ.՝ Փարիզում Պատվո լեգեոն շքանշան:
• 1887-ից՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ:
• Հռոմի, Ֆլորեևցիւսյի, Շտուտգարտի, Ամստերդամի գեղարվեստական ակադեմիաների, Ռուսական աշխարհագրական ընկերության անդամ:

Այլ

• Մինչև 1843թ. նկարները ստորագրել է հայերեն՝ Հովհ. Հայվազովսկի, ապա՝ երբեմն Հովհ. Այվազովսկի կամ Օվաննես Այվազեան:
• 1840թ. եղել է Իտալիայում (նաև՝ Ս. Ղազար կղզում), Իսպանիայում, Ֆրանսիայում, Հոլանդիայում, Անգլիայում, մասնակցել ցուցահանդեսների, Փարիզում արժանացել ոսկե մեդալի:
• 1844թ.՝ վերադարձել է Ռուսաստան:
• 1845թ.-ից՝ բնակվել է Թեոդոսիայում:
• Ստեղծել 1853-56-ի Ղրիմի պատերազմին նվիրված մի շարք մարտանկարներ:
• Եղել է Աֆրիկայում, ԱՄՆ-ում, Ռուսաստանի ծայրամասերում, 1868թ.-ին՝ Կովկասում:
• Նյութապես օժանդակել է հույների, իտալացիների ազգային-ազատագրկան պայքարին, Գեղարվեստի ակադեմիայի աշակերտներին, բելոռուս ուսանողներին:
• Օգնել է հայկական ազգային կազմակերպություններին, դպրոցներին նվիրել նկարներ, կազմակերպել ցուցահանդեսներ:
• Ապաստան տվել և նյութապես օգնել է Ղրիմ փախած հայ գաղթականներին:
• Ստեղծել է շուրջ 6000 կտավ:
• Հայկական թեմաներով ստեղծել է տասնյակ կտավներ ու դիմանկարներ, պատկերել, Թիֆլիսի կենցաղը, Սևանա լիճը, Արարատը:
• Սկիզբ Է դրել և խթանել բնանկարչության զարգացմանը հայ կերպարվում:
• Ստեղծել է Աստվածաշնչի ու հայոց պատմության կարևոր իրադարձություններին նվիրված գործեր:
• 1900թ.-ին Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում հաստատվել է Այվազովսկու անվան կրթաթոշակ:

Նկարներ

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Սինոպսկիի ճակատամարտը, 1853

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ապաստարան Օդդեսայում, Սև ծովի կողքին

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ափի մոտ հողմաղաց

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Չերնոմորսկիի նավատորմը Թեոդոսիայում, 1839

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Չեշմենսկի պատերազմը, 1848

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ծիածան

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ծովային ճակատամարտ Նավարինյի մոտ, 1846

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ծովային Ճակատամարտ, 1846

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Կռիմի տեսարան

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Երկկայմանավ Մերկուրին 1892

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Գիորգիևյան Մենաստան Կաբո Ֆիոլենտ

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Հարբորի ձկնորսական նավերը, 1854

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Հիոսկի սթրայթի ճակատամարտը

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Հողմաղաց ափի մոտ 1860

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Հրաժեշտ 1869

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ջրերի վրա քայլողը 2

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ջրի վրա քայլողը

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Կեռչ 1839

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Լուսնի տեսարանը Բոսֆորից

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Մեծ կասկադի տեսարանը Պետերհոֆից

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Մերկուրիի գրավումը պատերազմից հետո, 1848

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Մեսսինայի կալանավորը, 1877

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Նավը Ծովում

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Նավարկություն Վեսսել

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Քայլող մարդիկ մայրամուտին

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Սինոփսկի պատերազմը գիշերով, 1853

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Նավերի խորտակումը

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Փախուստ

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Ռուսական Էսկադրոն, 1846

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Թևերեի պարզում

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Պետրոս Առաջինի այցը Նևա

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Սայլակները ստեպում

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Կայանում Ռաևի մատույցներում

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Փրկություն

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  Շոգենավերի կռիվ Վեստա, 1877

• Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա

  9-րդ ալիք

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
• Շիշմանյան Ռ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958 թիվ էջ 32-76:
• Սարգսյան Մ., Հովհաննես Այվազովսկի, Երևան, 1967 թիվ:
• Մարտիկյան Ե., Հայ կերպարվեստի պատմություն, հատոր 2, Երևան, 1975 թիվ:
• Այվազովսկի (ալբոմ), Երևան, 1984 թիվ:
• Барсамов Н. С., И. К. Айвазовский, М„ 1967;
• Айвазовский. Документы и материалы, Е., 1967.