| Բյուզանդացի Նորայր | |
| Бузандаци Норайр | |
| Այլ անուններ: | Ստեփան Գազեզյան, Ճիզմեճյան, Հարություն Թերզյան |
| Անգլերեն: | Byuzandaci Norayr |
| Հայերեն: | Բյուզանդացի Նորայր |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 04.03. 1844 |
| Ծննդավայրը: | Կ. Պոլիս(այժմ՝Ստամբուլ), Թուրքիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 1916 |
| Մահվան վայրը: | Կ. Պոլիս, (այժմ՝Ստամբուլ),Թուրքիա |
| Համառոտ տվյալներ: Լեզվաբան, հայագետ | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1844թ. մարտի 4-ին Թուրքիայի Կ. Պոլիս(այժմ՝Ստամբուլ)քաղաքում:Մահացել է 1916թ. Կ. Պոլսում: 1924-ին աճյունը տեղափոխվել է Ստոկհոլմ:
Կրթություն
1866թ. Վենետիկի Սխիթարյան միաբանության անդամ, քահանա :
Աշխատանքային գործունեություն
- 1866-68թթ՝ Վենետիկի Ռափայելյան, ապա՝ Քաղկեդոնի (Գադը Քյոյ) Մխիթարյան վարժարանների ուսուցիչ:
- 1867թ. վարել է «Բազմավեպի տեսչությունը:
- 1868-69թթ.՝ մատենադարանապետ:
Մատենագիտություն
- «Բառգիրք ի գաղղիերէն լեզուէ ի հայերէն» (1884) բառարանում օգտագործել է հայ մատենագրության մեջ եղած լեզվաբանական փաստերը, կատարել ստուգաբանություններ:
- «Կորիւն վարդապետ եւ նորին թարգմանութիւնք» (1900) աշխատությունը վերաբերում է Կորյունի «Վարք Մաշտոցի» գրքի լեզվաբանական և բանասիրական քննությանը:
- Անդրադարձել է Ագաթանգեղոսի, Փավստոս Բուզանդի, Մովսես Խորենացու և այլոց երկերին:
- 1921-ին «Հանդես ամսօրյայումե, 1925-ին առանձին գրքով լույս է տեսել Բյուզանդացու «Քննադատուիւն Հայբուսակի» աշխատությունը, որում արժևորել և քննադատել է Ղ. Ալիշանի երկը:
- Բյուզանդացի Նորայրի շատ բառարաններ և ուսումնասիրություններ անտիպ են:
Այլ
- 1870-թ. հրաժարվել է հոգևոր կոչումից, մեկնել Փարիզ, ապա՝ Կ. Պոլիս, որտեղ լույս է տեսել նրա «Հայկական բառաքննութիւն...» (1880) աշխատությունը:
- 1882թ. մեկնել է Ստոկհոլմ:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- Սուրեն Շտիկյան, Հայ նոր գրականության ժամանակագրություն (1801-1850), Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973, էջ 270:
- Գառնիկ Ստեփանյան, Կենսագրական բառարան, հատոր Ա, Ե., «Հայաստան», 1973, էջ 199-200:
- Նորայր Բյուզանդացու նամականուց
- Бжикян Фердинанд Павлович
- Նորայր Բյուզանդացի
- Նորայր Բյուզանդացի