«Բալայան Ռոման Գուրգենի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
Տող 1. | Տող 1. | ||
+ | |||
{{Person | {{Person | ||
− | | name-am = | + | | name-am = Բալայան Ռոման Գուրգենի |
− | | name-ru = Балаян Роман Гургенович | + | | name-am-aliases = |
− | | name-lat = | + | | name-ru = Балаян Роман Гургенович |
− | | name-en = Balayan Roman | + | | name-ru-aliases = |
− | | name-fr = | + | | name-lat = |
+ | | name-en = Balayan Roman | ||
+ | | name-fr = | ||
| image = Boy.jpg | | image = Boy.jpg | ||
− | | birth-date = | + | | birth-date = 15.04.1941 |
− | | birth-place = Ներքին | + | | birth-place = Ներքին Հոռաթաղ, Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզ |
− | | description = Կինոռեժիսոր: | + | | death-date = |
+ | | death-place = | ||
+ | | description = Կինոռեժիսոր: | ||
}} | }} | ||
− | |||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
− | Ծնվել է 1941թ.ապրիլի 15-ին | + | Ծնվել է 1941թ. ապրիլի 15-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի (այժմ՝ ԼՂՀ Մարտակերտի շրջան) Ներքին Հոռաթաղ գյուղում: |
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
− | * 1961-1964թթ. սովորել Է | + | *1961-1964թթ. սովորել Է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում: |
− | * 1969թ. ավարտել է Կիևի թատերական | + | *1969թ. ավարտել է Կիևի թատերական ինստիտուտի կինոռեժիսուրայի բաժինը: |
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
− | * 1961-1966թթ.՝ Ստեփանակերտի դրամատիկ թատրոնի դերասան: | + | *1961-1966թթ.՝ Ստեփանակերտի դրամատիկ թատրոնի դերասան: |
− | * 1969թ.-ից՝ Կիևի Դովժենկոյի անվան կինոստուդիայի ռեժիսոր: | + | *1969թ.-ից՝ Կիևի Դովժենկոյի անվան կինոստուդիայի ռեժիսոր: |
+ | |||
+ | ==Ֆիլմագրություն== | ||
+ | *«Կաշտան- կա» (1976, ըստ Չեխովի): | ||
+ | *«Համբույր» (1983, ըստ Չեխովի): | ||
+ | *«Թռիչքներ երազում և արթմնի» (1983, ԽՍՀՍ Պետական մրցանակ՝ 1987): | ||
+ | *«Պահպանիր ինձ, իմ թալիսման» (1986, «Ոսկե կակաչ» գլխավոր մրցանակ, Թուրքիա): | ||
+ | *«Խուզարկուն» (1987): | ||
+ | *«Առաջին սերը» (1995): | ||
+ | *«Երկու Լուսին, երեք Արև» (1998): | ||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
− | * 1966թ.՝ «Ոսկե խոյ» մրցանակի դափնեկիր: | + | *1966թ.՝ «Ոսկե խոյ» մրցանակի դափնեկիր: |
− | * 2002թ.՝ «Տարածաշրջանի առաջատար» ծրագրի դափնեկիր: | + | *1997թ.՝ Ուկրաինայի ժողովրդական արտիստ: |
+ | *2002թ.՝ «Տարածաշրջանի առաջատար» ծրագրի դափնեկիր: | ||
+ | *2008թ. Ուկրաինայի նախագահը շնորհել է «Սկյութական եղջերու»՝ համաշխարհային կինոարվեստի բնագավառում նշանակալից ավանդի համար: | ||
+ | *2008թ.՝ ուկրաինական «За заслуги» երկրորդ կարգի շքանշան: | ||
− | = | + | ==Այլ== |
− | * | + | *Որպես ռեժիսոր իր առաջին ֆիլմը ստեղծել է 1973թ.: Կատարել է նկարահանումներ ռուս դասական գրողների` Չեխովի, Տուրգենևի, Լեսկովի և այլոց երկերի հիման վրա։ Ցարական Ռուսաստանի բարքերը քննադատելով` Բալայանը փոխաբերաբար անդրադառնում էր իր ժամանակի խնդիրներին: |
− | + | *Բալայանին հատկապես մեծ հռչակ է բերել 1982թ-ին ստեղծված «Թռիչքներ երազում և արթմնի» ֆիլմը։ Միայն այդ տարվա ընթացքում այն դիտել է ավելի քան վեցուկես միլիոն մարդ։ Ֆիլմն արժանացավ ԽՍՀՄ պետական մրցանակի: | |
− | * «Թռիչքներ երազում և արթմնի» | + | *1986թ.` Պուշկինի մահվան 150-ամյակի առթիվ, Բալայանը նկարահանում է «Պահպանի՛ր ինձ, ի՛մ թալիսման» ֆիլմը։ Ինչպես և «Թռիչքներ»-ում, այդ ֆիլմում նա անդրադառնում է միջին տարիքի` շուրջ 40-ամյա տղամարդու ճգնաժամին, ով փորձում է հասկանալ, թե ի՞նչ է ձեռք բերել անցած կյանքի ընթացքում և ի՞նչ անելիք դեռ ունի առջևում: |
− | * | + | *Մշտական աջակցություն է ցուցաբերում «Ոսկե ծիրան» երևանյան միջազգային կինոփառատոնին: |
− | * | + | *2013-2014թթ. Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում Ռոման Բալայանի նախաձեռնությամբ իրականացվել է բարձրագույն դասընթաց կինոռեժիսորների համար: |
− | * | ||
− | |||
+ | =Հրապարակումներ մամուլում= | ||
+ | *[http://jurnal.am/news/haytni_kinor_39_ejhisor_r_39_oman_balayani_masin_grqi_shnorhandesn_anckacvel_e_39_step_39_anakertowm/2011-07-19-727 Հայտնի կինոռեժիսոր Ռոման Բալայանի մասին գրքի շնորհանդեսն անցկացվել է Ստեփանակերտում:] | ||
+ | *[http://www.aravot.am/2014/05/26/464075/ «Իմ ֆիլմերը գուցե Փարաջանովի ֆիլմերից վատն են, բայց փարաջանովյան չեն». Ռոման Բալայան:] | ||
+ | *[http://old1.hayernaysor.am/1342513150 «ԱՄԵՆ ՄԻ ՕՐԸ ՏՈՆ ԷՐ ԻՆՁ ՀԱՄԱՐ»:] | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
− | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),՝ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան- Ղուշչյան, 2005: | + | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով),՝ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան- Ղուշչյան, 2005: |
+ | *[http://www.analitik.am/news/view/%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B6-%D5%A3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%AB-%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6.html Ռոման Գուրգենի Բալայան:] | ||
− | [[Category:Ռեժիսորներ]] [[Category: | + | [[Category:Ռեժիսորներ]] [[Category:Սցենարիստներ]] [[Category:Պրոդյուսերներ]] |
10:20, 15 Ապրիլի 2015-ի տարբերակ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1941թ. ապրիլի 15-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի (այժմ՝ ԼՂՀ Մարտակերտի շրջան) Ներքին Հոռաթաղ գյուղում:
Կրթություն
- 1961-1964թթ. սովորել Է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում:
- 1969թ. ավարտել է Կիևի թատերական ինստիտուտի կինոռեժիսուրայի բաժինը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1961-1966թթ.՝ Ստեփանակերտի դրամատիկ թատրոնի դերասան:
- 1969թ.-ից՝ Կիևի Դովժենկոյի անվան կինոստուդիայի ռեժիսոր:
Ֆիլմագրություն
- «Կաշտան- կա» (1976, ըստ Չեխովի):
- «Համբույր» (1983, ըստ Չեխովի):
- «Թռիչքներ երազում և արթմնի» (1983, ԽՍՀՍ Պետական մրցանակ՝ 1987):
- «Պահպանիր ինձ, իմ թալիսման» (1986, «Ոսկե կակաչ» գլխավոր մրցանակ, Թուրքիա):
- «Խուզարկուն» (1987):
- «Առաջին սերը» (1995):
- «Երկու Լուսին, երեք Արև» (1998):
Ձեռքբերումներ
- 1966թ.՝ «Ոսկե խոյ» մրցանակի դափնեկիր:
- 1997թ.՝ Ուկրաինայի ժողովրդական արտիստ:
- 2002թ.՝ «Տարածաշրջանի առաջատար» ծրագրի դափնեկիր:
- 2008թ. Ուկրաինայի նախագահը շնորհել է «Սկյութական եղջերու»՝ համաշխարհային կինոարվեստի բնագավառում նշանակալից ավանդի համար:
- 2008թ.՝ ուկրաինական «За заслуги» երկրորդ կարգի շքանշան:
Այլ
- Որպես ռեժիսոր իր առաջին ֆիլմը ստեղծել է 1973թ.: Կատարել է նկարահանումներ ռուս դասական գրողների` Չեխովի, Տուրգենևի, Լեսկովի և այլոց երկերի հիման վրա։ Ցարական Ռուսաստանի բարքերը քննադատելով` Բալայանը փոխաբերաբար անդրադառնում էր իր ժամանակի խնդիրներին:
- Բալայանին հատկապես մեծ հռչակ է բերել 1982թ-ին ստեղծված «Թռիչքներ երազում և արթմնի» ֆիլմը։ Միայն այդ տարվա ընթացքում այն դիտել է ավելի քան վեցուկես միլիոն մարդ։ Ֆիլմն արժանացավ ԽՍՀՄ պետական մրցանակի:
- 1986թ.` Պուշկինի մահվան 150-ամյակի առթիվ, Բալայանը նկարահանում է «Պահպանի՛ր ինձ, ի՛մ թալիսման» ֆիլմը։ Ինչպես և «Թռիչքներ»-ում, այդ ֆիլմում նա անդրադառնում է միջին տարիքի` շուրջ 40-ամյա տղամարդու ճգնաժամին, ով փորձում է հասկանալ, թե ի՞նչ է ձեռք բերել անցած կյանքի ընթացքում և ի՞նչ անելիք դեռ ունի առջևում:
- Մշտական աջակցություն է ցուցաբերում «Ոսկե ծիրան» երևանյան միջազգային կինոփառատոնին:
- 2013-2014թթ. Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում Ռոման Բալայանի նախաձեռնությամբ իրականացվել է բարձրագույն դասընթաց կինոռեժիսորների համար:
Հրապարակումներ մամուլում
- Հայտնի կինոռեժիսոր Ռոման Բալայանի մասին գրքի շնորհանդեսն անցկացվել է Ստեփանակերտում:
- «Իմ ֆիլմերը գուցե Փարաջանովի ֆիլմերից վատն են, բայց փարաջանովյան չեն». Ռոման Բալայան:
- «ԱՄԵՆ ՄԻ ՕՐԸ ՏՈՆ ԷՐ ԻՆՁ ՀԱՄԱՐ»:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով),՝ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան- Ղուշչյան, 2005:
- Ռոման Գուրգենի Բալայան: